Trà Shan Tuyết vốn rất nổi danh trong cộng đồng yêu trà ở Việt Nam lẫn Thế Giới. Bởi đây là giống trà quý và hiếm với hương vị thơm ngon uống 1 lần nhớ mãi khó quên. Đặc biệt tuy cùng 1 giống trà nhưng nếu sống ở vùng đất khác nhau sẽ có hương vị riêng. Vậy thì Shan Tuyết Việt Nam có gì hấp dẫn để sẵn sàng vươn tầm Thế Giới?
Trà Shan Tuyết – Đặc sản quý hiếm của ngành trà Thế Giới
Trà Shan Tuyết còn được biết đến với nhiều tên gọi khác: Chè Shan Tuyết, trà Tuyết, trà Tuyết San, trà Shan Tuyết Cổ Thụ (ý chỉ cây trà trên núi lâu năm). Ngoài ra còn tùy vào vùng trồng mà sẽ có tên gọi khác: trà Shan Tuyết Hà Giang, trà Shan Tuyết Suối Giàng, trà Shan Tuyết Yên Bái, trà Shan Tuyết Tà Xùa.
Trà Shan Tuyết là gì?
Trà Shan Tuyết hoặc chè Shan Tuyết là tên gọi 1 loại trà quý hiếm mọc ở núi cao. Chủ yếu là các dãy núi cao ở những tỉnh Đông và Tây Bắc Việt Nam, diện tích đến 25 ngàn hecta. “Shan” là giống trà mang hàm nghĩa “Sơn” – “Núi” theo sự giải thích của người bản địa. Các búp trà to màu trắng xám, lá trà dày phủ lớp lông tơ trắng mịn nên gọi là “Tuyết”.
Trà Tuyết Shan là cây cổ thụ cao đến hàng chục mét, một số gốc trà to đến mức cần nhiều người ôm mới hết. Phần thân cây có lớp giống như mốc trắng bao phủ toàn thân cổ thụ. Khi thu hoạch thì chỉ cần lấy lấy búp và lá non để làm trà Shan Tuyết. Hương vị đặc trưng của loại trà này là thơm dịu với nước trà vàng sánh tựa màu mật ong. Cách chế biến ngon nhất chính là dựa vào phương pháp thủ công của người Dao và Mông.
Công dụng của Trà Shan Tuyết có gì đặc biệt?
Không thể phủ nhận đây là một thức uống thơm ngon với hương vị đặc trưng không lẫn vào bất cứ loại trà nào. Tuy nhiên trà Shan Tuyết được yêu thích nhiều còn bởi những lợi ích sức khỏe dành cho con người.
- Trà Tuyết Shan nhiều hàm lượng EGCG giúp ích quá trình chống oxy hóa trong cơ thể. Đồng thời ngăn chặn và ức chế sự hình thành, phát triển các gốc tự do gây ung thư.
- Phương pháp chống lão hóa hiệu quả và lành tính nhờ vitamin C kích thích tăng sinh collagen. Hơn nữa trong trà giàu khoáng chất và các vitamin khác giúp kháng viêm, chống nhiễm trùng.
- Việc uống trà Tuyết Shan thường xuyên, đúng liều lượng sẽ giúp kiểm soát và ổn định đường huyết. Đồng thời loại bỏ cholesterol, hỗ trợ lưu thông máu hiệu quả ngăn ngừa đột quỵ và bệnh tim mạch.
- Hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả đốt cháy mỡ tự nhiên, hỗ trợ giảm cân an toàn. Thành phần có Theobromine và Theophylin thúc đẩy quá trình bài tiết, đào thải độc tố tự nhiên.
- Thức uống tăng cường sức đề kháng, duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh và đặc biệt giúp tỉnh táo và tập trung hiệu quả.
Vì sao lại xem trà Shan Tuyết là đặc sản quý hiếm của ngành trà Thế Giới?
Trà Shan Tuyết nổi danh bởi là 1 trong 4 loại chè quý hiếm nhất Thế Giới. Những cây cổ thụ to cao bắt buộc người hái trà phải treo lên cây. Hơn nữa độ quý hiếm của loại trà này còn đến từ những đặc điểm khác biệt sau:
- Khu vực trà Tuyết Shan sinh trưởng là hoàn toàn tự nhiên không phải do con người canh tác. Môi trường sống hoang dã 100% không hề có hóa chất hay phân bón nên rất sạch. Chính vì không có sự tác động của con người mà cây trà tuổi thọ rất cao từ 100 – 1.000 năm tuổi.
- Trà Tuyết Shan chỉ sinh sống ở vùng núi cao 800m đến 2800m so với mực nước biển. Hơn nữa khu vực đó phải có khí hậu lạnh và sương mù bao phủ quanh năm, nhiệt độ chênh lệch ngày đêm lớn. Nếu đáp ứng đủ các yếu tố này thì trà mới sinh trưởng tốt và chất lượng cao.
- Thời gian thu hoạch trà Shan Tuyết cổ thụ thông thường kéo dài đến 3 tháng. Trong đó trà vụ Xuân và Đông mùi hương tốt nhất nhưng mùa vụ Thu lại có hương đậm đà. Vì tốc độ sinh trưởng trà Shan Tuyết chậm hơn các loại trà thường nên càng quý hiếm.
Điểm qua những vùng trồng trà Shan Tuyết của Việt Nam
Trà Tuyết Shan chỉ sinh trưởng ở vùng núi cao từ 2.000 – 2.800m so với mực nước biển. Tại Việt Nam thì vùng Tây Bắc nơi khí hậu lạnh, sương mù quanh năm rất phù hợp với loại trà quý hiếm này. Hiện tại có 6 tỉnh ở Tây Bắc đang sở hữu trà Tuyết Shan đó là: Hà Giang, Yên Bái, Lào Cai, Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình. Trong đó Yên Bái với Sơn La là 2 tỉnh nổi tiếng về loại trà này.
Trà Shan Tuyết Tà Xùa (Sơn La)
Trà mọc hoang dã ở dọc triền và đỉnh núi độ cao 1.800m cách huyện Bắc Yên 14km. Đặc biệt trà Shan Tuyết ở Tà Xùa có một hương vị rất đặc trưng: vị chát thanh và dư vị ngọt lâu dài. Vì nơi đây có khí hậu 4 mùa rõ rệt trong 1 ngày và sự chênh lệch nhiệt độ ngày đêm lớn. Hiện nay trà Shan Tuyết Tà Xùa còn thuộc Top 6 trà ngon nhất Thế Giới. Nhưng loại trà này rất quý mỗi năm sản lượng chỉ tầm vài trăm kg.
Trà Shan Tuyết Hà Giang
Trà Tuyết Shan ở Hà Giang sinh sống ở khu vực có độ cao tầm 2.400m, sương phủ quanh năm. Hơn nữa khu vực này có những rừng trà cổ thụ to lớn nên sản sinh ra trà Shan Tuyết chất lượng cao. Tây Côn Lĩnh (Hà Giang) và Tà Xùa (Sơn La) là 2 nơi khai thác loại trà này rất hiệu quả.
Trà Shan Tuyết Sùng Đô (Yên Bái)
“Quê hương, nơi phát tích của cây trà trên thế giới” đó chính là biệt danh của vùng đất này. Tại đây vẫn còn những rừng trà cổ thụ cao 900 – 1.400m và hơn 84.000 cây lão trà hoang dã. Từ xa xưa người H’mông ở khu vực này đã trồng trà trong rừng sâu và lưu truyền nhiều đời. Hơn nữa khí hậu đặc trưng và quanh năm nắng nhiều nên hương vị trà ở vùng đất này cũng chát nhiều.
Làm cách nào để pha trà Shan Tuyết thơm ngon chuẩn vị?
Nếu muốn thưởng thức 1 là trà Tuyết Shan thơm ngon chuẩn vị không quá cầu kỳ. Tuy nhiên nếu không chú ý những yếu tố dù nhỏ nhặt cũng sẽ ảnh hưởng đến hương vị của trà.
Bật mí những yếu tố giúp pha trà Shan Tuyết ngon
Bí quyết pha trà Tuyết Shan thơm ngon gói gọn trong 3 yếu tố: nhiệt độ nước, lượng trà, thời gian hãm.
- Nhiệt độ nước pha trà Tuyết Shan cổ thụ thường dao động từ 85 – 90 độ C. Như vậy sẽ không làm trà bị đắng chát do quá nóng hoặc giảm hương vị trà vì nước nguội. Tất nhiên có thể tùy vào sở thích, khẩu vị cá nhân mà điều chỉnh mức nhiệt phù hợp.
- Trà quá nhiều sẽ đắng và lãng phí còn quá ít thì hương vị trà yếu thưởng thức không ngon. Thông thường lượng trà Tuyết Shan phù hợp là 5 – 8g trà với 1 ấm trà 150ml. Số người uống dao động từ 4 đến 6 người là tối đa. Về lâu dài người uống trà có thể điều chỉnh theo nhu cầu.
- Thời gian hãm dòng trà Tuyết Shan trung bình sẽ từ 45 – 60s sẽ cho ra mùi hương thơm ngon chuẩn vị. Ngoài ra còn tùy vào từng phẩm trà, dòng trà mà có sự điều chỉnh phù hợp.
Các bước pha trà Shan Tuyết chuẩn vị
Đối với trà Shan Tuyết thì không cần tráng 1 nước đầu tiên như các loại trà thường. Bởi loại trà này nguồn gốc tự nhiên không sử dụng chất phụ gia trong quá trình sản xuất.
- Bước 1: Đầu tiên đun sôi nước cho vào ấm trà rồi tráng đều cả mặt trong ấm lẫn phần nắp và thân.
- Bước 2: Lượng trà từ 5gr đến 10 gr cho vào ấm trà dung tích 150ml và lắc nhẹ. Lúc này hãy cảm nhận hương thơm đặc trưng từ lá trà do hơi nóng từ ấm bốc lên.
- Bước 3: Nước pha trà chuẩn có nhiệt độ 85 – 90 độ C đổ vào ấm trà và hãm trong 45 – 60s tùy từng dòng trà. Đối với người thích uống trà đậm hãy thử hãm trong thời gian 60 – 180s.
- Bước 4: Đổ hết nước trà trong ấm ra chén tống và từ chén tống sang chén quân để uống.
- Bước 5: Khơi trà rồi để yên trong 1 – 2 phút để mùi hương thơm, vị trà ngon hơn.
- Bước 6: Khi đã khơi trà và trà cũng đã nghỉ 1 – 2 phút thì tiếp tục thêm nước. Sau đó lặp lại thao tác hãm trà ở bước 3 để thưởng thức.
Một số lưu ý để pha trà Shan Tuyết ngon đúng chuẩn
Trà Shan Tuyết đổ ra chén tống rồi đến chén quân để cho đều màu và hương vị. Hơn nữa còn tránh hiện tượng chén được rót trước nhạt vị hơn chén sau. Một lưu ý nhỏ nữa là không nên ủ trà trong ấm quá lâu sẽ làm biến đổi màu nước trà.
Trường hợp không có chén tống để đựng nước trà đã pha thì làm sao? Vậy thì rót trà lần lượt vào chén quân, mỗi lượt rót ⅓ hoặc ½ chén. Sau đó quay lại rót tiếp tục một lượt như vậy đến khi đầy chén.
Shanam thương hiệu đưa trà Shan Tuyết Việt Nam đến với Thế Giới
“Shan” trong Shanam nghĩa là giống trà Shan Tuyết Cổ Thụ, “Nam” mang hàm ý Việt Nam. Thương hiệu Shanam đã thể hiện rõ lòng tự hào của người Việt khi sở hữu đặc sản quý của ngành trà Thế Giới. Những người sáng lập ra Shanam đều có hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành trà công nghiệp. Chính tình yêu và niềm đam mê đã thôi thúc họ đưa trà Shan Tuyết đến gần hơn với người yêu trà Việt Nam.
Không dừng lại ở đó, mục tiêu của Shanam còn mở rộng đến cả thị trường Quốc Tế. Vì thế Shanam tập trung sử dụng nguyên liệu chất lượng cao. Cụ thể là những cây trà Shan Tuyết cổ thụ hàng trăm năm tuổi ở Tà Xùa. Bên cạnh đó là hướng dẫn bà con vùng cao chăm sóc trà hiệu quả. Đồng thời kết hợp công nghệ sản xuất hiện đại để tạo ra những búp chè Tuyết Shan Việt Nam đạt chuẩn Quốc Tế.
Shanam đang từng bước hiện thực hóa ước mơ đưa trà Shan Tuyết Cổ Thụ Việt Nam đến với Thế Giới. Nhưng để làm được điều đó Shanam cần phải thành công chinh phục cộng đồng yêu trà người Việt. Bên cạnh đó Shanam còn mang sứ mệnh mang đến đời sống ấm no cho người dân vùng cao. Dù còn cả chặng đường dài phía trước nhưng với chất lượng sẵn có chắc chắn đích đến sẽ không còn xa nữa.